Osjan
Biografia

Osjan (Ossian lub Ossjan) – polski zespół muzyczny grający muzykę z pogra­ni­cza muzyki impro­wi­zo­wa­nej, folku i world music.

Nazwę grupy zaczerp­nię­to z tytułu utworu Bolesła­wa Leśmiana "Jam – nie Osjan". Według muzyków słowo "Osjan" brzmiało egzotycz­nie i aby zapobiec skoja­rze­niom z utworem Leśmiana zapisy­wa­li je w różnych warian­tach: począt­ko­wo Ossian, później Ossjan – po latach powró­co­no do orygi­nal­nej wersji OsjanOssian (1999) książecz­ka płyty (Marcin Jacobson), Pomaton EMI.

Historia

Osjan powstał jesienią 1971 roku, a utworzy­li go Jacek Ostaszew­ski, Marek Jackow­ski (dwóch członków grupy Anawa) oraz Tomasz Hołuj, który był też odpowie­dzial­ny za literac­ką i wizualną stronę koncer­tów grupy. Trio wystę­po­wa­ło regular­nie w Piwnicy "Pod Baranami", przez następne półtora roku używając nazwy "Teatr Natural­ne­go Dźwięku – Ossian". W 1972 muzycy wzięli udział w "Musico­ra­mie" zorga­ni­zo­wa­nej przez Polskie Stowa­rzy­sze­nie Jazzowe oraz w Jazz Jamboree. W 1973 roku podczas kilku koncer­tów w Teatrze Żydow­skim w epizo­dycz­nych rolach wystą­pi­ły też Olga "Kora" Jackow­ska oraz Małgo­rza­ta Ostaszewska.

W 1973 dali szereg występów w kraju u boku amery­kań­skie­go muzyka free jazzo­we­go Dona Cherry’ego. W tym samym roku Poljazz opubli­ko­wał pierwsze nagrania grupy – na winylo­wym splicie z brytyj­ską grupą Deep Purple.

Gdy w 1975 wytwór­nia Polskie Nagrania "Muza" wydała debiu­tanc­ki album pt. Ossian, grupę opuścił Jackow­ski (który później założył Maanam) i Ossian stał się duetem Ostaszew­ski – Hołuj. Duet grywał wtedy liczne koncerty prywatne, np. dla pierw­szej polskiej grupy buddy­stów zen w Górach Święto­krzy­skichBolesław Rok: książecz­ka do płyty "Roots", 1997.

W 1976 do grupy dołączy­li muzyk greckie­go pocho­dze­nia Milo Kurtis, który już wcześniej okazjo­nal­nie współ­pra­co­wał z Osjanem, a następ­nie skrzypek Zygmunt Kaczmar­ski. Między wrześniem, a listo­pa­dem 1978 grupa we współ­pra­cy z Tomaszem Stańko, bez Kaczmar­skie­go nagrała drugą płytę pt. OssianOssian (1978) info: okładka płyty, Poljazz.

W styczniu 1979 wraz z Zygmun­tem Kaczmar­skim i Radosła­wem Nowakow­skim (bębny) dokonano nagrań na kolejny album Księga chmurKsięga chmur (1979) info: okładka płyty, Polskie Nagrania "Muza".

31 maja 1980 muzycy wystą­pi­li w ramach "V Festi­wa­lu Muzyki Jazzowej". Koncert ten został zareje­stro­wa­ny i wydany na płycie po raz kolejny opatrzo­nej tytułem OssianOssian (1980) info: okładka płyty, Pronit.

W tym okresie do zespołu dołączy­li Wojciech Waglew­ski i Jacek Wolski. W grudniu 1982 Osjan w składzie: Waglew­ski, Ostaszew­ski, Kurtis i Nowakow­ski nagrał album Roots.

W 1983 roku z Osjanem rozstał się uczest­ni­czą­cy do tego czasu w koncer­tach Tomasz Hołuj, który w 1984 wyemi­gro­wał do Szwecji.

Po 1985 (wyjazd Kurtisa do USA) aktyw­ność zespołu zaczęła spadać. Do muzyków Osjana dołączy­li w tym okresie m.in. Karol Szyma­now­ski (wibrafon), Antymos Aposto­lis, Sarandis Juvani­dis (perku­si­sta) oraz Jorgos Skolias. 2 i 3 sierpnia 1987 grupę zareje­stro­wa­no na żywo w Pałacu Pryma­sow­skim w Warsza­wie. Materiał został wydany na płycie Rytuał dźwięku i ciszyRytuał dźwięku i ciszy (1988) info: okładka płyty, Polskie Nagrania "Muza".

W listo­pa­dzie 1991 Ostaszew­ski, Waglew­ski i Nowakow­ski nagrali album Głową w dół, wydaną rok później przez Polton.

W lutym 1996 Milo Kurtis zorga­ni­zo­wał koncert poświę­co­ny Donowi Cherry'emu (zmarłemu kilka miesięcy wcześniej), po którym grupa wznowiła działal­ność (dwa utwory Cherry’ego Osjan umieścił na nagranym w Teatrze Małym albumie Tribute to Don Cherry). W 1998 ukazał się kolejna płyta Muzyka fruwa­ją­cej ryby – nagrana w warszaw­skim Teatrze Buffo.

W 2005 wydaw­nic­two Ferment wypuści­ło na rynek dwupły­to­wy album Księga liści /​ Drzewo Osjan, na który składają się nagrania z koncer­tów zespołu z 2004 i 1980 oraz nagrania grup Monodrum, Freak Drums i Voo Voo (w których udzie­la­ją się Nowakow­ski, Kurtis i Waglew­ski). W 2008 Ostaszew­ski, Nowakow­ski i Waglew­ski przy pomocy harfist­ki Anny Sikorzak-Olek nagrali album ''Po prostu.

30 września 2018 roku w ramach Muzycz­ne­go Klubu TVP3 Kielce, zareje­stro­wa­ny został koncert zespołu "Memorial to Miles".

Muzyka

Osjan tworzy muzykę intuicyj­ną, głównie instru­men­tal­ną, zdradza­ją­cą wpływy muzyki etnicz­nej. Impro­wi­za­cje inspi­ro­wa­ne jazzem i folkiem grane przez Jacka Ostaszew­skie­go i Marka Jackow­skie­go wzięły swój początek jeszcze ze współ­pra­cy z Grechutą i Pawluś­kie­wi­czem w czasie powsta­wa­nia płyty Korowód. W muzyce Osjana zyskały już swój autono­micz­ny przebieg. Od początku istnie­nia zespołu muzycy wykorzy­stu­ją bogate instru­men­ta­rium z różnych kultur (flety proste, ligawa, sitar, gayageum, tabla, gongi, bongosy, garnki z Olkusza, ksylofon i wiele innych). Określa­ni są mianem prekur­so­rów world music w Polsce, w grze zespołu obecna jest niemalże cała światowa kultura muzyczna. Muzyka zespołu ciągle ewoluuje z koncertu na koncert, a kolejne płyty odzwier­cie­dla­ją tylko wycinek muzycz­nej drogi. W muzyce Osjana central­ne miejsce zajmuje rytm, ważnym elemen­tem jest też cisza pomiędzy dźwiękami.