SBB
SBB (najpierw Silesian Blues Band, później Szukaj, Burz, Buduj – Search, Break, Build) – polski zespół rockowy założony w 1971 w Siemianowicach Śląskich przez Józefa Skrzeka, multiinstrumentalistę i wokalistę grupy. SBB w całym okresie swojej działalności rozwijał kilka stylów muzycznych: blues rock, jazz-rock, czy wreszcie rock progresywny.
Pierwsza połowa lat 70.
Pierwsza publiczna informacja o zespole pojawiła się w piśmie Sztandar Młodych, w numerze z 22-23 maja 1971. Jako członkowie zespołu wymienieni są tam basista i wokalista Józef Skrzek (wcześniej grający w Breakoucie, zagrał na płycie 70a), gitarzysta Apostolis Anthimos, perkusista Jerzy Piotrowski, a także akustyk zespołu Grzegorz Maniecki i kierownik organizacyjno-artystyczny Piotr Marzec. Oprócz nich, w pierwszych miesiącach działalności grupy grał w niej harmonijkarz Ireneusz Dudek. Zręby zespołu utworzyły się na przełomie 1969/1970, wówczas została amatorsko zarejestrowana wczesna wersja pierwszego utworu SBB - Memento z banalnym tryptykiem (utwór w innej wersji, nagranej w 1980 pojawi się na płycie o tym tytule). Pierwsze profesjonalne nagrania radiowe zespół zarejestrował w Warszawie, 13 lipca 1971. Były to piosenki Tylko ciebie stworzyć nie mogę (później znany jako Erotyk, pojawi się pod tytułem na pierwszej, eponimicznej płycie z 1974) i A ze mnie popiół (później znany jako Unterbrochene Erotik, pojawi się pod tytułem na wydanej w NRD, eponimicznej płycie z 1978, potocznie nazywanej Amigą, od nazwy wytwórni), oraz instrumentalny utwór Zawijas. Nagranie te nie zachowały się do dzisiaj. W wydanym w 2006 przez Metal Mind Productions boxie Lost Tapes, Vol. 2, na płycie Silesian Blues Band, można usłyszeć amatorskie nagrania koncertów z samego początku działalności zespołu.
Zespół został dostrzeżony jesienią 1971 przez Czesława Niemena, który zaproponował zespołowi współpracę. Trwała ona od grudnia 1971 do sierpnia 1973. Zespół składający się z SBB, Niemena, i przejściowo Helmuta Nadolskiego i Andrzeja Przybielskiego został ochrzczony przez publicystów mianem Grupy Niemen. Dwa utwory które znalazły się na albumie Ode to Venus - Fly Over The Fields Of Yellow Sunflowers (ze Skrzekiem na skrzypcach elektrycznych) i Rock for Mack, zostały nagrane tylko przez członków SBB, bez Niemena, więc są to de facto pierwsze zachowane utwory SBB. Drogi artystów rozeszły się, ale Skrzek pozostawał w przyjaźni z Niemenem aż do jego śmierci, próbując nawet pod koniec lat 90. XX w. powołać fundację wspierającą polskich artystów.
Po rozpadzie Grupy Niemen, Silesian Blues Bandem zainteresował się Franciszek Walicki, już wcześniej znający Skrzeka, który otoczył zespół opieką impresaryjną, zredukował nazwę zespołu do SBB (wcześniej istniejąca tylko jako skrót od Silesian Blues Band) i wymyślił motto grupy Szukaj, Burz, Buduj. Na przełomie 1973/1974 w zespole grał skrzypek Jan Błędowski, i właśnie w takim składzie grupa rejestruje nagrania radiowe Wicher w polu dmie i Lula, w grudniu 1973, w Warszawie - najstarsze zachowane do dzisiaj utwory, nagrane pod szyldem SBB (wydane na albumach kompilacyjnych, odpowiednio Wicher w polu dmie i Sikorki). W nowej formule, już bez Błędowskiego, zespół debiutuje 4 lutego 1974 w krakowskiej hali Wisła.
Pierwsza płyta, SBB, nagrana na koncercie w warszawskiej Stodole 18 i 19 kwietnia 1974, rozeszła się błyskawicznie, osiągając na czarnym rynku cenę czterokrotnie wyższą od detalicznej. Muzyka znajdująca się na płycie, głównie bluesowo-jazzrockowa nawiązuje brzmieniem do Hendrixa i The Cream z silnym brzmieniem fortepianu i gitary basowej. Kolejna płyta Nowy Horyzont wkracza w brzmienia rocka progresywnego, które są obliczem zespołu do dzisiaj. Przykładem jest suita rockowa "Wolność z nami", na której oprócz preparowanej gitary Apostolisa usłyszeć można wzniosłe partie fortepianu i włoski syntezator Davolisint.
Druga połowa lat 70.
Po Nowym Horyzoncie zespół wydał dwie kolejne płyty – Pamięć (1976) i Ze słowem biegnę do ciebie (1977), które są stopniowym przejściem w kierunku przemyślanych kompozycji progresywnych na miarę tamtych lat. W kompozycjach słychać organy Hammonda, syntezatory Mooga – głównie minimooga, które stały się swego rodzaju wizytówką zespołu.
W latach 70. SBB odnosiło wielkie sukcesy nie tylko w Polsce, ale również za granicą, wiele koncertując w Czechosłowacji, Niemieckiej Republice Demokratycznej, Szwajcarii, Holandii, Belgii, Austrii, Finlandii, Szwecji, Danii czy na Węgrzech. W Czechosłowacji wydano w 1978 album SBB (potocznie nazywany Wołanie o brzęk szkła), w NRD, w tym samym roku - również płytę o tytule SBB (potocznie nazywaną Amiga), wyraźnie inspirowaną funkiem. W Niemczech Zachodnich wydane zostają Follow My Dream (1978) i Welcome (1979), o wyraźnie zwartym, piosenkowym repertuarze. Zespół został rozwiązany w 1980 po nagraniu płyty Memento z banalnym tryptykiem. Przyczyną rozwiązania zespołu było przemęczenie nieustanną 10-letnią aktywnością na scenie. Józef Skrzek tak wspomina rok 1980 – Szarpaliśmy pomysłami i szukaliśmy dobrych rozwiązań. Brakowało nam spełnienia i prawidłowej gradacji – choćby finansowej. Ciągłe oczekiwanie na rezultaty komercyjne (…) Zaczęliśmy się frustrować do tego stopnia, że pamiętam przed wyjazdem na trasę do Beneluxów, jak kierowcy ciężarówek nie podejmowali się odpowiedzialności przewozu sprzętu, bo pękały opony na złych felgach.
Po rozwiązaniu zespołu Józef Skrzek kontynuował karierę solową, wydając w 1980 roku album solowy pt. Józefina, zaś Apostolis Anthimos wyjechał do Grecji, aby tam pracować jako muzyk sesyjny, powracając do Polski jedynie na występy i nagrania z Tomaszem Stańko, Jerzy Piotrowski współpracuje z różnymi wykonawcami, między innymi z Kombi, Young Power czy Martyną Jakubowicz.
Reaktywowanie
Zespół powracał kilkakrotnie w latach dziewięćdziesiątych – kolejno w 1991, 1993 i 1998 roku. Okazją do powrotu był m.in. koncert organizowany przez Franciszka Walickiego "Trzy dekady rocka w Polsce".
W latach 90. nie powstała żadna nowa płyta studyjna, natomiast zespół opublikował kilka płyt koncertowych. Spośród nich wyróżniała się SBB w filharmonii, planowana już od dawna przez Skrzeka. Projekt z orkiestrą symfoniczną miał powstać już przy okazji płyty Ze słowem biegnę do ciebie, jednak ówczesny wydawca, Polskie Nagrania, nie zdobył odpowiednich środków.
XXI wiek
Rok 2000 to kolejny powrót zespołu na scenę rockową. W 2004 wytwórnia Metal Mind Productions wydała reedycje wszystkich katalogowanych płyt zespołu, wzbogaconych o bonusy. Tym razem zespół skrócił formy muzyczne (suity) na rzecz przemyślanych utworów rockowych. Nadal wykorzystywany był minimoog, jednak brzmienie stało się ostrzejsze, o czym świadczył utwór "Skała" z albumu The Rock. Do przyjaźni Józefa Skrzeka z Czesławem Niemenem nawiązywał utwór "Pielgrzym" na podstawie wiersza Cypriana Kamila Norwida. Na płycie New Century zespół wspominał Boba Mooga stylową kompozycją "Duch Pokoleń" – jest to zamiłowanie zespołu do instrumentów Mooga, a jednocześnie hołd złożony kultowemu wynalazcy. W piosence "Zug a zene mindenhol" z The Rock wystąpił wokalista węgierskiego zespołu Locomotiv GT Tamás Somló.
Kolejnymi albumami zespołu SBB w XXI wieku są: Iron Curtain (2009), następnie Blue Trance (2010), oraz nagrany w duecie (bez perkusisty Gábora Németha) SBB (2012). 13 kwietnia 2014 z okazji festiwalu Jazz Nad Odrą wystąpił reaktywowany oryginalny skład SBB z Jerzym Piotrowskim na perkusji. Zespół wykonał z towarzyszeniem muzyków NOSPR, Sławomira Piwowara i Marcina Pospieszalskiego najważniejsze kompozycje z lat 70., m.in. suitę Ze słowem biegnę do ciebie.
22 września 2016 roku po kilkakrotnie przekładanej premierze ukazał się pierwszy od 36 lat studyjny album SBB nagrany ponownie w składzie z Jerzym Piotrowskim. Płyta została zatytułowana Za Linią Horyzontu.
Nota prawna
Tekst biografii został opracowany w dużym stopniu na podstawie materiałów zgromadzonych w serwisie Wikipedia.pl, na podstawie licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.
Pełny tekst źródłowy https://pl.wikipedia.org/wiki/SBB