SBB
Biografia

SBB (najpierw Silesian Blues Band, później Szukaj, Burz, Buduj – Search, Break, Build) – polski zespół rockowy założony w 1971 w Siemia­no­wi­cach Śląskich przez Józefa Skrzeka, multiin­stru­men­ta­li­stę i wokali­stę grupy. SBB w całym okresie swojej działal­no­ści rozwijał kilka stylów muzycz­nych: blues rock, jazz-rock, czy wreszcie rock progre­syw­ny.

Pierwsza połowa lat 70.

Pierwsza publicz­na infor­ma­cja o zespole pojawiła się w piśmie Sztandar Młodych, w numerze z 22-23 maja 1971. Jako człon­ko­wie zespołu wymie­nie­ni są tam basista i wokali­sta Józef Skrzek (wcześniej grający w Breako­ucie, zagrał na płycie 70a), gitarzy­sta Aposto­lis Anthimos, perku­si­sta Jerzy Piotrow­ski, a także akustyk zespołu Grzegorz Maniecki i kierow­nik organi­za­cyj­no-artystycz­ny Piotr Marzec. Oprócz nich, w pierw­szych miesią­cach działal­no­ści grupy grał w niej harmo­nij­karz Ireneusz Dudek. Zręby zespołu utworzy­ły się na przeło­mie 1969/​1970, wówczas została amator­sko zareje­stro­wa­na wczesna wersja pierw­sze­go utworu SBB - Memento z banalnym trypty­kiem (utwór w innej wersji, nagranej w 1980 pojawi się na płycie o tym tytule). Pierwsze profe­sjo­nal­ne nagrania radiowe zespół zareje­stro­wał w Warsza­wie, 13 lipca 1971. Były to piosenki Tylko ciebie stworzyć nie mogę (później znany jako Erotyk, pojawi się pod tytułem na pierw­szej, eponi­micz­nej płycie z 1974) i A ze mnie popiół (później znany jako Unter­bro­che­ne Erotik, pojawi się pod tytułem na wydanej w NRD, eponi­micz­nej płycie z 1978, potocz­nie nazywa­nej Amigą, od nazwy wytwórni), oraz instru­men­tal­ny utwór Zawijas. Nagranie te nie zacho­wa­ły się do dzisiaj. W wydanym w 2006 przez Metal Mind Produc­tions boxie Lost Tapes, Vol. 2, na płycie Silesian Blues Band, można usłyszeć amator­skie nagrania koncer­tów z samego początku działal­no­ści zespołu.

Zespół został dostrze­żo­ny jesienią 1971 przez Czesława Niemena, który zapro­po­no­wał zespo­ło­wi współ­pra­cę. Trwała ona od grudnia 1971 do sierpnia 1973. Zespół składa­ją­cy się z SBB, Niemena, i przej­ścio­wo Helmuta Nadol­skie­go i Andrzeja Przybiel­skie­go został ochrzczo­ny przez publi­cy­stów mianem Grupy Niemen. Dwa utwory które znalazły się na albumie Ode to Venus - Fly Over The Fields Of Yellow Sunflo­wers (ze Skrze­kiem na skrzyp­cach elektrycz­nych) i Rock for Mack, zostały nagrane tylko przez członków SBB, bez Niemena, więc są to de facto pierwsze zacho­wa­ne utwory SBB. Drogi artystów rozeszły się, ale Skrzek pozosta­wał w przyjaź­ni z Niemenem aż do jego śmierci, próbując nawet pod koniec lat 90. XX w. powołać fundację wspie­ra­ją­cą polskich artystów.

Po rozpa­dzie Grupy Niemen, Silesian Blues Bandem zainte­re­so­wał się Franci­szek Walicki, już wcześniej znający Skrzeka, który otoczył zespół opieką impre­sa­ryj­ną, zredu­ko­wał nazwę zespołu do SBB (wcześniej istnie­ją­ca tylko jako skrót od Silesian Blues Band) i wymyślił motto grupy Szukaj, Burz, Buduj. Na przeło­mie 1973/​1974 w zespole grał skrzypek Jan Błędow­ski, i właśnie w takim składzie grupa rejestru­je nagrania radiowe Wicher w polu dmie i Lula, w grudniu 1973, w Warsza­wie - najstar­sze zacho­wa­ne do dzisiaj utwory, nagrane pod szyldem SBB (wydane na albumach kompi­la­cyj­nych, odpowied­nio Wicher w polu dmie i Sikorki). W nowej formule, już bez Błędow­skie­go, zespół debiu­tu­je 4 lutego 1974 w krakow­skiej hali Wisła.

Pierwsza płyta, SBB, nagrana na koncer­cie w warszaw­skiej Stodole 18 i 19 kwietnia 1974, rozeszła się błyska­wicz­nie, osiąga­jąc na czarnym rynku cenę cztero­krot­nie wyższą od detalicz­nej. Muzyka znajdu­ją­ca się na płycie, głównie bluesowo-jazzroc­ko­wa nawią­zu­je brzmie­niem do Hendrixa i The Cream z silnym brzmie­niem forte­pia­nu i gitary basowej. Kolejna płyta Nowy Horyzont wkracza w brzmie­nia rocka progre­syw­ne­go, które są obliczem zespołu do dzisiaj. Przykła­dem jest suita rockowa "Wolność z nami", na której oprócz prepa­ro­wa­nej gitary Aposto­li­sa usłyszeć można wzniosłe partie forte­pia­nu i włoski synte­za­tor Davolisint.

Druga połowa lat 70.

Po Nowym Horyzon­cie zespół wydał dwie kolejne płyty – Pamięć (1976) i Ze słowem biegnę do ciebie (1977), które są stopnio­wym przej­ściem w kierunku przemy­śla­nych kompo­zy­cji progre­syw­nych na miarę tamtych lat. W kompo­zy­cjach słychać organy Hammonda, synte­za­to­ry Mooga – głównie minimo­oga, które stały się swego rodzaju wizytów­ką zespołu.

W latach 70. SBB odnosiło wielkie sukcesy nie tylko w Polsce, ale również za granicą, wiele koncer­tu­jąc w Czecho­sło­wa­cji, Niemiec­kiej Republi­ce Demokra­tycz­nej, Szwaj­ca­rii, Holandii, Belgii, Austrii, Finlan­dii, Szwecji, Danii czy na Węgrzech. W Czecho­sło­wa­cji wydano w 1978 album SBB (potocz­nie nazywany Wołanie o brzęk szkła), w NRD, w tym samym roku - również płytę o tytule SBB (potocz­nie nazywaną Amiga), wyraźnie inspi­ro­wa­ną funkiem. W Niemczech Zachod­nich wydane zostają Follow My Dream (1978) i Welcome (1979), o wyraźnie zwartym, piosen­ko­wym reper­tu­arze. Zespół został rozwią­za­ny w 1980 po nagraniu płyty Memento z banalnym trypty­kiem. Przyczy­ną rozwią­za­nia zespołu było przemę­cze­nie nieustan­ną 10-letnią aktyw­no­ścią na scenie. Józef Skrzek tak wspomina rok 1980 – Szarpa­li­śmy pomysła­mi i szuka­li­śmy dobrych rozwią­zań. Brako­wa­ło nam spełnie­nia i prawi­dło­wej gradacji – choćby finan­so­wej. Ciągłe oczeki­wa­nie na rezul­ta­ty komer­cyj­ne (…) Zaczę­li­śmy się frustro­wać do tego stopnia, że pamiętam przed wyjazdem na trasę do Benelu­xów, jak kierowcy cięża­ró­wek nie podej­mo­wa­li się odpowie­dzial­no­ści przewozu sprzętu, bo pękały opony na złych felgach.

Po rozwią­za­niu zespołu Józef Skrzek konty­nu­ował karierę solową, wydając w 1980 roku album solowy pt. Józefina, zaś Aposto­lis Anthimos wyjechał do Grecji, aby tam pracować jako muzyk sesyjny, powra­ca­jąc do Polski jedynie na występy i nagrania z Tomaszem Stańko, Jerzy Piotrow­ski współ­pra­cu­je z różnymi wykonaw­ca­mi, między innymi z Kombi, Young Power czy Martyną Jakubo­wicz.

Reaktywowanie

Zespół powracał kilka­krot­nie w latach dziewięć­dzie­sią­tych – kolejno w 1991, 1993 i 1998 roku. Okazją do powrotu był m.in. koncert organi­zo­wa­ny przez Francisz­ka Walic­kie­go "Trzy dekady rocka w Polsce".

W latach 90. nie powstała żadna nowa płyta studyjna, natomiast zespół opubli­ko­wał kilka płyt koncer­to­wych. Spośród nich wyróż­nia­ła się SBB w filhar­mo­nii, plano­wa­na już od dawna przez Skrzeka. Projekt z orkie­strą symfo­nicz­ną miał powstać już przy okazji płyty Ze słowem biegnę do ciebie, jednak ówczesny wydawca, Polskie Nagrania, nie zdobył odpowied­nich środków.

XXI wiek

Rok 2000 to kolejny powrót zespołu na scenę rockową. W 2004 wytwór­nia Metal Mind Produc­tions wydała reedycje wszyst­kich katalo­go­wa­nych płyt zespołu, wzboga­co­nych o bonusy. Tym razem zespół skrócił formy muzyczne (suity) na rzecz przemy­śla­nych utworów rocko­wych. Nadal wykorzy­sty­wa­ny był minimoog, jednak brzmie­nie stało się ostrzej­sze, o czym świad­czył utwór "Skała" z albumu The Rock. Do przyjaź­ni Józefa Skrzeka z Czesła­wem Niemenem nawią­zy­wał utwór "Pielgrzym" na podsta­wie wiersza Cypriana Kamila Norwida. Na płycie New Century zespół wspomi­nał Boba Mooga stylową kompo­zy­cją "Duch Pokoleń" – jest to zamiło­wa­nie zespołu do instru­men­tów Mooga, a jedno­cze­śnie hołd złożony kulto­we­mu wynalaz­cy. W piosence "Zug a zene minden­hol" z The Rock wystąpił wokali­sta węgier­skie­go zespołu Locomo­tiv GT Tamás Somló.

Kolej­ny­mi albumami zespołu SBB w XXI wieku są: Iron Curtain (2009), następ­nie Blue Trance (2010), oraz nagrany w duecie (bez perku­si­sty Gábora Németha) SBB (2012). 13 kwietnia 2014 z okazji festi­wa­lu Jazz Nad Odrą wystąpił reakty­wo­wa­ny orygi­nal­ny skład SBB z Jerzym Piotrow­skim na perkusji. Zespół wykonał z towarzy­sze­niem muzyków NOSPR, Sławo­mi­ra Piwowara i Marcina Pospie­szal­skie­go najważ­niej­sze kompo­zy­cje z lat 70., m.in. suitę Ze słowem biegnę do ciebie.

22 września 2016 roku po kilka­krot­nie przekła­da­nej premie­rze ukazał się pierwszy od 36 lat studyjny album SBB nagrany ponownie w składzie z Jerzym Piotrow­skim. Płyta została zatytu­ło­wa­na Za Linią Horyzon­tu.