Biografia
Stanisław Joachim Sojka, występujący także jako Soyka i Stanisław Soyka (ur. 26 kwietnia 1959 w Żorach) – polski wokalista jazzowy i popowy, pianista, gitarzysta, skrzypek, kompozytor, aranżer.
Początki
Stanisław Sojka zaczął występować już w wieku 7 lat, kiedy to śpiewał w sopranach w chórze kościelnym, po czym mając 14 lat został kościelnym organistą. Był wówczas uczniem Podstawowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Gliwicach, gdzie uczył się gry na skrzypcach. Naukę kontynuował w Liceum Muzycznym w Katowicach, po czym studiował na Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, na kierunku aranżacji i kompozycji. W czasie studiów był wokalistą uczelnianego big-bandu Puls, z którym dokonał kilku nagrań dla Polskiego Radia w Katowicach.
Kariera jazzowa
Pod koniec lat 70. Sojka współpracował z jazzowym zespołem Extra Ball, był więc znany w środowisku jazzowym. Dyrektor jazzowej wytwórni płytowej PolJazz zaproponował wokaliście prestiżowy koncert, który miał być jednocześnie zarejestrowany na potrzeby jego pierwszej płyty. W ten sposób Sojka solowo zadebiutował na scenie w listopadzie 1978 roku, recitalem w Filharmonii Narodowej w Warszawie, w ramach cyklu "Jazz w Filharmonii". Przedstawił wówczas własne interpretacje standardów jazzowych, soulowych, r&b, a także polskich pieśni ludowych i kolęd. W następnym roku koncert ukazał się na jego pierwszej płycie ''Don't You Cry''. Ponadto zdobył wtedy I nagrodę na Lubelskich Spotkaniach Wokalistów Jazzowych. W tym samym roku Sojka zaczął nagrywać również popowe nagrania. Najpierw zaśpiewał w duecie z najpopularniejszą wówczas wokalistką pop, Anną Jantar, cover przeboju z musicalu "Grease", zatytułowany "You're The One That I Want". W 1980 roku Sojka wystąpił w śpiewogrze Katarzyny Gärtner "Pozłacany warkocz", u boku takich gwiazd jak Maryla Rodowicz czy Andrzej Zaucha. Doczekał się wtedy także pierwszego solowego hitu, "Śliczna różdżkareczka".
Drugi album Soyki, Blublula z 1981 roku, został okrzyknięty przez dziennikarzy najlepszym jazzowym albumem roku i osiągnął status "Złotej Płyty". Wspólnie z triem Wojciecha Karolaka artysta zaprezentował własne interpretacje kolejnych standardów jazzowych i soulowych. Przebywający wówczas w Polsce, na festiwalu Jazz Jamboree, krytyk jazzowy Willis Conover, okrzyknął Sojkę "najlepiej strzeżonym sekretem polskiej muzyki". Wokalista zaczął występować w całej Europie. Początkowo z triem Karolaka i Michałem Urbaniakiem rezydował w popularnym jazzowym klubie Quasimodo w Berlinie Zachodnim. W 1982 roku wystąpił na międzynarodowych festiwalach jazzowych w Norymberdze i Stambule. W tym samym roku Sojka nagrał przebój Grażyny Łobaszewskiej "Czas nas uczy pogody", dopisując go również do listy swoich popowych hitów. W 1984 roku dostąpił zaszczytu supportowania we Francji koncertu Raya Charlesa. W latach 1983–1988 Sojka co rok był wybierany przez czytelników magazynu "Jazz Forum" najlepszym wokalistą jazzowym. W tym samym okresie dla Polskiego Radia wciąż nagrywał jednak kolejne popowe piosenki, ale tym razem już własne kompozycje. Nagrania te zebrano na jednej płycie dopiero w 1989 roku.
W 1983 roku Sojka wydał album ze standardami Duke’a Ellingtona Soyka Sings Ellington oraz płytę Matko, która nas znasz… z muzyką religijną. W 1985 roku ukazał się album W piwnicy na Wójtowskiej z koncertem, na którym zaśpiewał następne covery jazzowe i soulowe. Artysta stworzył swój własny, bardzo charakterystyczny styl kompozycji oraz wykonania ze specyficznym synkopowanym frazowaniem w grze fortepianowej.
Popowy zwrot
W 1984 roku Sojka został wokalistą efemerycznej formacji Svora, z którą nagrał trzy piosenki dla Polskiego Radia , "Dokąd idziesz", "Co ty na to" oraz "Madame schizofrenia". W tym samym roku wziął udział w nagraniu pierwszej solowej płyty Tadeusza Nalepy. W 1985 śpiewał w kolejnej efemerycznej grupie WooBooDoo, z którą wylansował dwa przeboje, "Atak na głowę" oraz "Nie wiem".
W 1986 roku Stanisław Sojka podpisał dwuletni kontrakt płytowy z zachodnioniemieckim oddziałem wytwórni RCA i nagrał tam swój pierwszy popowy i jedyny międzynarodowy album, zatytułowany Stanisław Sojka. W jego powstawaniu uczestniczył m.in. światowej sławy producent muzyczny Harold Faltermeyer. Najpierw wspólnie przygotowali jednak singla "The Spirit Of The West", który wykorzystany był w kampanii reklamowej papierosów West. Sama płyta przepadła na rynkach zagranicznych, ale na początku 1987 roku przyniosła wokaliście popularność w Polsce, za sprawą przeboju "Love Is Crazy".
W 1988 roku, po powrocie z Niemiec, Sojka nagrał tytułową piosenkę do filmu Piłkarski poker. W tym samym roku założył duet z gitarzystą jazzowej formacji Tie Break, Januszem "Yaniną" Iwańskim. Razem występowali aż do zawieszenia działalności w 1995 roku. W 1989 roku ukazała się płyta Radioaktywny, na której zebrano radiowe nagrania wokalisty, dokonane na przestrzeni lat 1983–1988, w tym przebój "Absolutnie nic". Większość tego repertuaru zaprezentował pięć lat później w wersji koncertowej na płycie Live, nagranej z Yaniną.
Na przełomie dekad Sojka uczestniczył też gościnnie w sesjach nagraniowych płyt zespołów Maanam i De Mono oraz Kayah, Izabeli Trojanowskiej i Urszuli, śpiewając w chórkach i grając na fortepianie. W tym czasie został też laureatem nagrody im. Krzysztofa Komedy w 1989 roku oraz Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego w 1990 roku. Skomponował także muzykę do kilku krótkometrażowych filmów.
Przełom
W 1990 roku Stanisław Sojka, odtąd występujący jako Soyka, wylansował przeboje "Cud niepamięci" i "Play It Again", zapowiadające jego najsłynniejszy album, czyli Acoustic. Jego współproducentem był Dieter Meier z zespołu Yello. Płyta wydana w 1991 roku odniosła nie tylko ogromny sukces artystyczny, uznana przez dziennikarzy za najlepszy album roku, ale też komercyjny, przynosząc jeszcze hity "Tak jak w kinie" i "Hard To Part". Wyprzedziła również światową modę na koncerty "bez prądu" zapoczątkowaną w 1991 roku przez stację MTV.
W międzyczasie, na początku 1991 roku, Polskę podbiła piosenka "Tolerancja (na miły Bóg)", która okazała się największym przebojem w całym dorobku Sojki. Utwór ten powstał z okazji koncertu "Tolerancja" na rzecz chorych na AIDS, który odbył się w lutym 1991 roku w Warszawie. Sojka był jednym z jego inicjatorów i udało mu się zaprosić takie legendy muzyki, jak Czesław Niemen, Marek Grechuta, Kora, Tomasz Stańko i Krzysztof Penderecki. Jednak na płycie piosenka ta ukazała się dopiero rok później, gdy trafiła na następny autorski album artysty, Neopositive. Tym samym powtórzył on komercyjny sukces swojego poprzednika, lansując dodatkowo przebój "Kiedy jesteś taka bliska".
Zanim jednak ukazał się album Neopositive, w 1991 roku ukazała się kaseta, a w następnym także płyta, ze świątecznym materiałem Kolędy polskie. W 1991 Soyka ponadto skomponował piosenkę "Wszystko co złe omija mnie" Grażynie Łobaszewskiej, za co otrzymał I nagrodę w konkursie "Premiery" krajowego festiwalu piosenki w Opolu. W tym samym roku ukazał się jeszcze zbiór wierszy artysty "Fracha". W 1992 Soyka został uhonorowany tytułem krajowej "Gwiazdy roku" w plebiscycie czytelników młodzieżowego magazynu "Popcorn", a na międzynarodowym festiwalu piosenki w Sopocie zdobył nagrodę główną, czyli Bursztynowego Słowika. Rok 1993 przyniósł kolejną koncertową płytę Soyki i Yaniny, Live.
W 1994 na rynek trafił kolejny studyjny album artysty, Radical Graża. Płyta przyniosła przebój "Fa na na na". Muzą albumu była aktorka Grażyna Trela, albowiem Soyka związał się z nią wówczas w życiu prywatnym. Rok później wziął udział w nagraniu jej inspirowanej muzyką reggae debiutanckiej płyty, firmowanej przez nią jako Graża T. Po zainaugurowaniu w 1995 roku nagród polskiego przemysłu muzycznego Fryderyk Soykę już podczas pierwszej edycji wyróżniono statuetką dla najlepszego wokalisty 1994 roku.
Zmiany personalne i stylistyczne
W 1995 roku Soyka wydał dwa albumy. Pierwszy, retrospekcja. koncert. Kraków, był albumem koncertowym, ale zawierał dodatkowo dwa premierowe nagrania studyjne, w tym hit "Są na tym świecie rzeczy". Był to ostatni album firmowany z Yaniną. Na drugim wokalista przedstawił swoje nowe muzyczne oblicze, bo związane z nurtem muzyki poetyckiej. Nagrał album Sonety Shakespeare, na który skomponował muzykę do wybranych sonetów Williama Shakespeare’a i zaśpiewał je w języku polskim. Płytę promował przebój "Im mocniej cię kocham, tym na pozór słabiej". Jeden egzemplarz artysta osobiście podarował w 1996 roku goszczącej w Polsce angielskiej królowej Elżbiecie II. Sojka był za niego nominowany do Fryderyków jako wokalista roku i za najlepszy album z muzyką poetycką. Cztery lata po polskiej wersji, ukazała się również anglojęzyczna wersja tego albumu, ''Soyka Sings Shakespeare's Sonnets.
W międzyczasie, w 1998 roku na rynek trafił kolejny album z popowym materiałem Nr 17, który przyniósł przeboje "Nie ma drugiej takiej" oraz "Tango Memento Vitae". W 1999 Soyka otrzymał za niego kolejną nominację do Fryderyka, dla najlepszego wokalisty roku. Jeden z promujących go koncertów został wydany w 2006 roku na pierwszej w karierze artysty płycie DVD, Koncert w klubie Blue Note. W 1999 roku ukazała się także składanka jego największych przebojów, Złota kolekcja – Cud niepamięci, wyróżniona "Złotą Płytą". W 2004 roku doczekała się swojej drugiej części, Złota kolekcja, Vol. 2 – Życie to krótki sen. W 1999 roku artysta nagrał z Grzegorzem Turnauem piosenkę "Soplicowo", do filmu Pan Tadeusz, która wydłużyła listę jego przebojów.
W roku 2000 Soyka jako pianista wspólnie z trębaczem Andrzejem Przybielskim wydał instrumentalny album Sztuka błądzenia. W 2001 roku artysta zwrócił się ku muzyce religijnej i wydał płytę Polskie pieśni wielkopostne. W 2003 roku postanowił uczcić 25-lecie pontyfikatu papieża Jana Pawła II i wydał płytę z utworami, które skomponował do jego poematu Tryptyk rzymski. Wystąpił nawet w Watykanie na koncercie z okazji imienin papieża Jana Pawła II, śpiewając przed nim część z nich. Album z tym materiałem został nagrodzony statuetką Fryderyk za najlepszy album 2003 roku z muzyką poetycką i zdobył status złotej płyty. W międzyczasie przygotował ponadto popowy album Soykanova, wydany w 2002 roku, który zaowocował przebojem "Życie to krótki sen". Soyka sięgnął na nim również po poezję Leopolda Staffa, Bolesława Leśmiana oraz Federico Garcii Lorki.
W roku 2004 artysta nagrał płytę z wybranymi przez siebie miłosnymi standardami, zatytułowaną Soyka Sings Love Songs. Był to pierwszy album, na którym Soyka jedynie zaśpiewał. Promowała go nowa wersja "Odkąd jesteś" Marka Grechuty. W 2005 roku wokalista zaangażował się politycznie wspierając kampanię wyborczą partii Prawo i Sprawiedliwość poprzez uczestnictwo w cyklu koncertów "Wiosna Polaków". W 2007 roku zaczął koncertować z nową formacją Soyka Sextet Plus.
W 2008 roku Soyka powrócił na rynek z premierowymi nagraniami, gościnnie zrealizowanymi na potrzeby płyt innych artystów i wybranymi na pierwsze single promujące. Przedstawiły one zupełnie nowe muzyczne oblicze artysty. Singiel "Duże miasto" był nagraniem hip-hopowym rapera Gorzkiego, nagranym z udziałem innych raperów, Teki, Craiga G. i Jerome’a XL. Z Gorzkim artysta nagrał także utwór "Zwycięstwo", w którym rapował ponadto Bizarre ze składu D12. Na singlu wydano ponadto utwór "Waluta", utrzymany w konwencji reggae, a nagrany z Krakowskim, czyli producentem Piotrem Krakowskim z zespołu Milkshop. W tym samym roku Soyka wydał aż trzy wydawnictwa podsumowujące jego dotychczasową, trzydziestoletnią karierę: album koncertowy Solo Recital, wydany także na płycie DVD, oraz szesnastopłytowy box z niemal kompletną dyskografią Rocznik 59, zawierający jego wszystkie albumy studyjne z wyjątkiem jazzowych.
Film, teatr, muzyka
W 2008 roku Soyka dostał pierwszą kinową rolę, w polsko-japońskim filmie Doroty Kędzierzawskiej Jutro będzie lepiej. Wokalista wcielił się w rolę policjanta. Premiera filmu odbyła się dopiero w maju 2010 roku, podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
W kwietniu 2009 roku na szczecińskim festiwalu "Kontrapunkt" odbyła się premiera radiowej sztuki teatralnej autorstwa Krzysztofa Czeczota Jeszcze się spotkamy młodsi, do której Soyka skomponował muzykę. Otrzymał za to nagrodę za najlepszą oryginalną muzykę podczas Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry" w Sopocie. Natomiast w maju w łódzkim Klubie Wytwórnia oficjalnie zainaugurowano cykl o nazwie "Wytwórnia Kina Niemego", łączący pokazy filmów niemych z muzyką na żywo. Wśród zaproszonych gości znalazł się Soyka, który muzycznie zilustrował nakręcony 80 lat wcześniej film Szlakiem hańby.
3 maja 2009 roku Soyka został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W tym samym roku artysta uczcił jubileusz 30-lecia solowej działalności artystycznej dwoma koncertami: 3 kwietnia we wrocławskim Teatrze Muzycznym Capitol i 17 czerwca w warszawskim Centrum Promocji Kultury. Udział w nich wzięli najważniejsi muzycy towarzyszący mu karierze, zarówno tej jazzowej, jak i popowej, na czele z Wojciechem Karolakiem i Yaniną.
W 2009 roku ukazał się pierwszy od pięciu lat premierowy album Soyki Studio Wąchock, firmowany z formacją Sextet Plus. Gościnnie zaśpiewały na nim Paulina i Natalia Przybysz z zespołu Sistars. Obok autorskich utworów artysta zaśpiewał na niej także wiersze Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta i Leopolda Staffa oraz ukraińsko-białoruską piosenkę ludową. Płytę promował przebój "Każdy kochać się chce". Za ten album Soyka został nominowany do Fryderyków jako wokalista roku i za najlepszy album z muzyką poetycką.
Równolegle z premierą tej płyty Soyka wystąpił z zespołem Kwintet Plus jako gwiazda koncertu galowego konkursu "Pamiętajmy o Osieckiej", w którym amatorzy i profesjonaliści śpiewali piosenki z tekstami Agnieszki Osieckiej. Artysta skomponował na tę okazję muzykę do jej dziewięciu, mniej znanych tekstów. Repertuar ten wypełnił rok później jego następny album, …Tylko brać – Osiecka znana i nieznana. Zapoczątkował on cykl albumów stanowiących hołd Soyki dla twórczości wybranych poetów czy artystów.
W 2011 roku Stanisław Soyka został jednym z kompozytorów w Teatrze im. L. Solskiego w Tarnowie. W marcu tego samego roku wystąpił jako główna gwiazda II edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Poetyckiej "Nastroje" w Katowicach.
W kwietniu w Szczecinie premierę miało widowisko Jesteś tym, kim będziesz jutro – Pasja Szczecińska, do którego muzykę napisał Soyka. To utwór pasyjny powstały w oparciu o teksty Romana Brandstaettera, polskiego poety o żydowskich korzeniach. Ich adaptacją i reżyserią koncertu zajął się Krzysztof Czeczot. Oprócz Stanisława Soyki, jego zespołu i kwartetu smyczkowego Altra Volta, wystąpili w nim także Jerzy Trela, Danuta Stenka i Kamila Baar.
Muzyczne hołdy
We wrześniu 2010 Soyka zebrał na albumie …Tylko brać – Osiecka znana i nieznana utwory zaprezentowane rok wcześniej podczas galowego koncertu konkursu "Pamiętajmy o Osieckiej", na który specjalnie skomponował muzykę do rzadkich tekstów tytułowej bohaterki. Album promowany był utworem "Tango Warszawo". Materiał uzupełniły znane już wcześniej z innych wykonań kompozycje Andrzeja Zielińskiego z grupy Skaldowie oraz księdza Franciszka Leśniaka. Album uhonorowano "Złotą Płytą", a Soykę nominowano do Fryderyków jako wokalistę roku i za najlepszy album z muzyką poetycką.
Do końca tego samego roku artysta wziął udział w nagraniu dwóch charytatywnych wydawnictw. Pierwszym był album Cudowny świat, dedykowany pamięci profesora Zbigniewa Religi. Miał on na celu wsparcie projektu "Z Sercem dla Serca", zmierzającego do budowy sztucznej komory serca dla dzieci. Soyka przygotował tu własną interpretację przeboju Marka Grechuty "Dni, których nie znamy". Pozostałe przeróbki znanych hitów wykonali obok niego: Marek Piekarczyk, Maciej Maleńczuk, Mieczysław Szcześniak, Andrzej Piaseczny, Krzysztof Kiljański, Janusz Radek, Małgorzata Walewska, Łukasz Zagrobelny, Kasia Wilk oraz aktorki Stanisława Celińska i Małgorzata Kożuchowska. Wszyscy wspólnie zaśpiewali tu ponadto ulubiony standard prof. Religi, "What A Wonderful World" Louisa Armstronga. Drugim wydawnictwem był minialbum Idą Święta 4 – Akcja Charytatywna Trójki, wspierający Fundusz Edukacyjny dla Rodzinnych Domów Dziecka. Soyka nagrał tu wspólnie z Antoniną Krzysztoń utwór "Matka Boża na osiołku". W projekcie wzięli też udział Wojciech Waglewski, Muniek Staszczyk, Adam Nowak, Grzegorz Turnau, Aga Zaryan, Magda Umer oraz tradycyjnie dziennikarze radiowej Trójki.
W kwietniu 2011 artysta wydał album W blasku światła, z muzyką do poematów Jana Pawła II, nagrany wspólnie z Andrzejem Piasecznym. Muzykę obok Soyki skomponował też Seweryn Krajewski. A już w maju ukazał się album przygotowany z okazji uchwalonego przez Sejm RP Roku Miłosza. Soyka skomponował muzykę i zaśpiewał wybrane przez siebie wiersze polskiego noblisty, Czesława Miłosza, na płycie Stanisław Soyka śpiewa 7 wierszy Czesława Miłosza, w listopadzie uzupełnionej o dwa kolejne utwory. Promował ją przebój "Na cześć księdza Baki", nagrany w duecie z Czesławem Mozilem.
W czerwcu artysta został uhonorowany nagrodą Grand Prix krajowego festiwalu piosenki w Opolu za całokształt twórczości. Otrzymał również swoją Gwiazdę w opolskiej Alei Gwiazd.
W sierpniu wziął udział w nagraniu charytatywnej piosenki "Mama Afryka", wspólnie z Beatą Kozidrak, Mieczysławem Szcześniakiem, Anną Marią Jopek, Arturem Gadowskim, Majką Jeżowską i Anną Jurksztowicz. Utwór skomponował Krzesimir Dębski, a tekst napisał Andrzej Mogielnicki. Projekt ten wspomógł akcję pomocy UNICEF i Polskiej Akcji Humanitarnej dla głodujących w Somalii.
W kwietniu 2012 Soyka wydał album Stanisław Soyka w hołdzie Mistrzowi, zawierający własne interpretacje wybranych utworów Czesława Niemena. Przygotowania do tego projektu trwały dwanaście lat, a nagranie zaledwie pięć dni. Specjalnym gościem na płycie był Tomasz Jaśkiewicz, najsłynniejszy gitarzysta Niemena. Album promował utwór "Wiem, że nie wrócisz", nagrany z jego udziałem.
W maju artysta znalazł się w prestiżowej dziesiątce gwiazd koncertu Top na festiwalu TOPtrendy, gdzie występowali wykonawcy odnoszący w minionym roku największy sukces komercyjny. W lutym 2013 na rynek trafił koncertowy album z płytami CD i DVD Stanisław Soyka w hołdzie Mistrzowi – Live, z repertuarem ostatniej płyty. W kwietniu ukazała się dwupłytowa kolekcja największych przebojów artysty, wydana w cyklu "Poeci polskiej piosenki", zatytułowana Absolutnie nic….
W 2014 Soyka ponownie sięgnął po twórczość Bolesława Leśmiana i wspólnie z Adamem Strugiem nagrał album Strug. Leśmian. Soyka, wydany w maju. Kompozycje do wierszy stworzył Strug, a Soyka opracował je na fortepian i zaśpiewał z nim w duecie. Płytę promował utwór "Tam na rzece". W tym samym czasie artysta wziął udział w muzycznym projekcie Pusz Pawła Osickiego z zespołu Pogodno, który przygotował alternatywne aranżacje polskich pieśni powstańczych i legionowych. W czerwcu ukazały się one na albumie Pąki białych róż, wydanym nakładem Muzeum Powstania Warszawskiego.
W sierpniu 2014 podczas międzynarodowego Sopot Festival Soyka otrzymał statuetkę Bursztynowy Słowik za całokształt twórczości.
W 2015 na albumie Swing Revisited artysta zaprezentował własne interpretacje swingowych standardów z lat 30. i 40. XX wieku, głównie Duke’a Ellingtona. Album został wydany w kwietniu, a w wersji rozszerzonej w listopadzie. Płyta została nagrana ze szwedzko-duńską orkiestrą bigbandową Rogera Berga, a promował ją cover "Let The Good Times Roll" z repertuaru Louisa Jordana. Album uzyskał status platynowej płyty.
W sierpniu Soyka wydał dwupłytowy album Shakespeare a cappella nagrany wspólnie z zespołem wokalnym Cracow Singers śpiewającym w szesnastogłosowej harmonii, na którym przypomniał swoje kompozycje do sonetów Williama Shakespeare’a, tym razem w nowej aranżacji a cappella. Sonety zostały nagrane zarówno w oryginalnym angielskim języku, jak też w języku polskim. W tym samym roku Soyka wziął udział w nagraniu koncertowego albumu Krzysztof Kobyliński Ethnojazz Orchestra KK Pearls, Aukso & Moś, Soyka – live, który ukazał się we wrześniu.
Wiosną 2017 roku jako skrzypek wydał album Action Direct Tales'' z wiodącym udziałem Buby Badjie Kuateha (ur. 1982), wirtuozem kory z Gambii, którego poznał podczas wspólnych muzykowań na ulicy Francuskiej w Warszawie.
Życie prywatne
Stanisław Sojka rozwiódł się ze swoją żoną Iwoną, z którą ma czterech synów. Jego obecną żoną jest Ewa Żmijewska-Sojka.
Nota prawna
Tekst biografii został opracowany w dużym stopniu na podstawie materiałów zgromadzonych w serwisie Wikipedia.pl, na podstawie licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.
Pełny tekst źródłowy http://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Sojka